Su Medeniyetine Yolculuk: Şerefiye Sarnıcı
Tarihi Yarımada gezisi sırasında camiler, saraylar, hanlar ve daha pek çok tarihi yapı sananlığı devam edecek. Ama burada yapılması gereken yerler, unutma ki sadece yerin üstü ile sınırı değil. Yerin altında binlerce yıllık tarih seni bekliyor. İstanbul'un eski sarnıcı olan Şerefiye Sarnıcı da bunlardan biri.
2010 yılında İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından restorasyon yapıldı ve şu anda güncel sanatın mükemmel bir mekanla birleştiği görüldü. O zaman Şerefiye Sarnıcı çalışmaya başlar.
Şerefiye Sarnıcı'nın Tarihi
Sarnıç denildiğinde akla ilk olarak Yerebatan Sarnıcı İstanbul'da ondan daha derin bir geçmişe sahip bir sarnıç bulunuyor. Bu sarnıç ise tabii ki yaklaşık 1600 yıllık geçmişi ile görenleri büyüleyen Şerefiye Sarnıcı.
Şerefiye Sarnıcı'nın mimari yönteminin 2. Theodosius döneminde, 408-450 yılları arasında ortaya çıktığı tahmin ediliyor. Yani 532 yılında inşa edilmiş Yerebatan Sarnıcı'ndan 100 yıl önce neredeyse bu sarnıç, şehrin su ihtiyacını karşılamak için Theodosius tarafından yaptırılmıştır. Bu nedenle Theodosius Sarnıcı olarak da bilinmektedir. Şerefiye ise Osmanlı dönemindeydi.
Şerefiye Sarnıcı, uzun süre Büyük Doğu Roma Sarayı'nın su ihtiyacını karşılamak için rekor kırdı. Ancak Osmanlı zamanında sudan akan suya geçilmesi ile ilgili diğer sarnıçlar gibi atıl bir durum ortaya çıktı. Sarnıcın üzerine önce Arif Paşa Konağı, ardından da Belediye Hizmet Binası yapıldı. Bu nedenle de sarnıç uzun süre saklanmıştır.
Tekrar gün çıkması da çok eski bir zamana dayanmıyor. 2010 yılında İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin binayı yıkması ile Şerefiye Sarnıcı'nın gün görünümü kaldırıldı. Geri yüklenen sarnıç, 360 derecelik projeksiyon haritalama sistemi entegre edilmiş ve eski yapı olarak hız ve günün bir arada sunulduğu bir mekana dönüştürülmüştür. Şu anda sergilere, konserlere ve büyüleyici ışık gösterilerine ev sahipliği yapıyor.
Şerefiye Sarnıcı'nın Mimarisi
Şerefiye Sarnıcı'na muhteşem bir atmosfer sizi bekliyor. Isı yalıtımının karşılanması amacıyla yapılan bu sarnıç, 11 metrelik tavan uzunluğuna sahiptir.
Sarnıcın içerisinde 32 adet sütun bulunmaktadır. Sütunların hikayelerinde da sarnıcın mimari zenginliğini gösteren detaylar mevcut. Şerefiye Sarnıcı'na özel olarak oyuncuların başlıkları, Marmara Adası'ndan gelen mermerden yapılmıştır. Mermerin üzeri ise akantus yani ayı bölümlerisi olarak bilinen ilk çıkışları ile çerçeveli.
24x40 metre boyutunda dikdörtgen yapılı bir alana inşa edilen bu sarnıç, gömülü duvarlara sahiptir. Duvarların rejiminin sebebi ise su basıncına karşı daha dayanıklı olması. Ayrıca duvarların yukarıya doğru bakıldığında kemer hizasında eşit aralıklarla yerleştirilmeleri küçük görünüyorsun. Bu parçalar sayesinde su miktarının karşı önlemi alınırken aynı zamanda su tahliyesi yapılabiliyor.
Şerefiye Sarnıcı Nerede?
Şerefiye Sarnıcı, İstanbul'un Fatih ilçesinde yer almaktadır. İstanbul'un en eski yerleşim yeri olduğu için İstanbul'daki pek çok tarihi yapı da burada bulunuyor. Bu nedenle Şerefiye Sarnıcı'na ulaşan farklı yerler de gezerek bir kültür turu yapabiliyorsun.
Şerefiye Sarnıcı'nın mistik atmosferi seni büyülediyse İstanbul'un diğer önemli sarnıçlarını da Tarihi Yarımada'da görmek mümkün değil. “Başka hangi sarnıçlara saldırabilirim?” diye düşünüyorsan merak etme, senin için bir rota hazırlandı. Rotayı haritadan inceleyebilirsin.
Şerefiye Sarnıcına Nasıl Gidilir?
Şerefiye Sarnıcı'na hem Avrupa Yakası'ndan hem de Anadolu Yakası'ndan ulaşmak oldukça kolay. Eğer Avrupa Yakası'ndan sarnıca devam etmek istiyorsanız Karaköy'e gidip tramvaya binmeli. Sarnıca ulaşmak için de Çemberlitaş durağında inmen gerekli.
Anadolu Yakası'ndan Şerefiye Sarnıcı'na gitmek için ise iki seçeneğin var. Bunlardan biri Marmaray, diğeri de vapur. Marmaray ile gidersen Sirkeci durağında inip yürüyebilir ya da Sirkeci'yi taşıma tramvaya binebilirsin.
“Biraz deniz havası kullanabilirsiniz.” diyorsan vapur senin için doğru tercih. Vapurla gitmek istersen önce Kadıköy'den kalkan Eminönü vapurlarına binmeli. Eminönü'ne varınca tramvayı kullanarak sarnıca ulaşabilirsiniz.
Şerefiye Sarnıcı Ziyaret Saatleri
Şerefiye Sarnıcı, 09.00 – 19.00 saatleri arasında her gün ziyarete açık. Ancak gezi planının saatini ayarlarken sarnıçta yapılan haritalama gösterimlerini de dikkate almasını öneririz.
Sarnıç içerisinde her saat başı başlayacak şekilde iki farklı haritalama gösterimi yapılıyor. Bunların ilki geçmişteki Günümüze Şerefiye, diğeri ise Su Medeniyeti İstanbul. Farklı bir atmosferde Şerefiye Sarnıcı'nı terk ediyor ve bu iki gösteriye katılmak için her yerde saat başında sarnıcı ziyaret ediyorsunuz.
Şerefiye Sarnıcı 2023 Giriş Ücreti Ne Kadar?
O halde teknoloji, sanat ve tarihin birleştiği Şerefiye Sarnıcı'nın giriş ücretine gelelim. Öncelikle şunu belirtelim; Giriş ücreti gösterimi değişiyor. Buna göre Şerefiye Sarnıcı 2023 giriş planı şöyle:
| Tek Gösterim | Çift Gösterim | |
| Yabancı Misafir | 300TL | 400TL |
| Tam | 60 TL | 100 TL |
| Öğrenci | 30 TL | 40 TL |
“Peki, Şerefiye Sarnıcı'nın giriş belgesi nereden alınır?” diye düşünüyorsan Passo'yu ziyaret etme saati. Passo üzerinden talep edilen tarih ve saat aralığı için giriş biletini değiştirme koşulları Şerefiye Sarnıcı'nı ziyaret edebilirsin. Ayrıca Passo'dan yaptığı alışverişte N Kolay sanal kartını kullanarak biletini %20 Ödül bir şekilde alabilirsin.
Şerefiye Sarnıcı'nda MüzeKart'a katılabilecek miyim?
Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından sunulan MüzeKart; Türkiye'de müze, saray ve örenyeri gibi 300'den fazla tarihi yerde geçerlidir. Ancak kartın geçerli olması için bu yerin Bakanlığa bağlı olması gerekli. Şerefiye Sarnıcı ise Kültür ve Turizm Bakanlığı'na bağlı olmadığı için girişlerde MüzeKart geçerli değil.
Sarnıç Gezisine Devam Etmek İçin: Meşhur İstanbul Sarnıçları
Şerefiye Sarnıcı'nın büyülü atmosferinden sadece 10 dakikalık bir süre sonra İstanbul'un ünlü sarnıçlarını da görmemek mümkün oldu. O halde, yerin altında tarihte doğru bir tur yapmak yerde bu turda seni bekleyen diğer sarnıçları da keşfedebilirim.
Binbirdirek Sarnıcı
Sarnıç gezisinde ilk durağımız, Şerefiye Sarnıcı'ndan sadece 3 dakika yürüme mesafesinde olan Binbirdirek Sarnıcı. Bu durumun önemi ise Yerebatan Sarnıcı'ndan sonra İstanbul'daki en büyük su deposuna sahip ikinci sarnıç olması.
5. yüzyılda Constantinus tarafından yapılmış olan Binbirdirek Sarnıcı, tam olarak 3584 metrekare büyüklüğündedir. Bu sağlamlı sarnıcın içinde, 212'si orijinal haliyle geçmişten çürümeye kadar gelmeyi başarmış 224 adet sütun bulunuyor.
Uzun süre su deposu olarak kullanılan Binbirdirek Sarnıcı, zaman içerisinde kuruduğu için 16. yüzyıldan itibaren atölyeye çevrilmiş. Bugün İstanbul'un geçmişinde göz kamaştıran seren bir yapı olarak ziyaretçilerini bekliyor.
Yerebatan Sarnıcı
Binbirdirek Sarnıcı'ndan geldiğinde İstanbul'un en büyük ve en ünlü sarnıcı olan Yerebatan Sarnıcı'nı da ziyaret etmeden sarnıç gezini bitirmemeni tavsiye ederim. Binbirdirek Sarnıcı'na 5 dakika yürüme mesafesinde bulunan Yerebatan Sarnıcı, farklı kültürleri bir araya getiren mimari detaylarla büyüleyici bir atmosfere sahip.
Göreceğin sarnıçlar içinde en çok sütunlu, Yerebatan Sarnıcı'nda bulunuyor. 336 sütunu olan bu yapılı yapı, Bizans İmparatoru I. Justinianus tarafından 532 yılında yaptırılmıştır. O dönemde Stoa Bazilikası olduğu için Bazilika Sarnıcı olarak da bilinmektedir.
Bu sarnıçta efsanelerle dolu bir tur seni bekliyor. Efsanelerin başkahramanları da sarnıç içerisinde bulunan Ters Medusa Sütunu ve Ağlayan Sütun. Bu efsaneleri öğrenmek ve Yerebatan Sarnıcı'nı daha yakından tanımak için “Tüm Detayları İle Yerebatan Sarnıcı” yazımızı okuyabilirsin.