Emlak Vergisi Nedir? Hangi Tarihte ve Nasıl Ödenir?

Emlak vergisi, mükelleflerin periyodik olarak ödemesi gereken bir vergi türü. Düzenlenmesi 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanunu’na göre yapılan bu vergi, en genel hatlarıyla taşınmaz mülkleri kapsıyor. Emlak vergisi son ödeme tarihi, önceden belirlenmekle birlikte genellikle mayıs ve kasım ayları içerisinde yer alıyor. Ödemeler, vergi dilimlerine uygun şekilde belirleniyor ve taksitle yapılabiliyor.

Emlak Vergisi Nedir?

Türkiye’de emlak vergisi; bina, arsa, arazi, iş yeri ve konut gibi taşınmaz malların sahipliği veya kullanımı üzerinden belediyeler tarafından yıllık olarak tahsil edilen bir yerel vergi. Emlak vergisi ödeme tarihlerine riayet edilerek her sene yatırılması gerekiyor. Ödenmeyen vergi borçlarının hukuki anlamda mülk sahiplerine sorun oluşturabileceği unutulmamalı.

Emlak Vergisi Kimlerden Alınır?

Emlak vergisi, Türkiye sınırları içinde bulunan bina, arsa ve arazilerin malikleri, intifa hakkı sahipleri ya da malik gibi tasarruf eden kişilerden alınan bir vergi. Bir taşınmazın tapusunda ismi geçen kişi bu verginin mükellefidir. Eğer taşınmaz birden fazla kişi adına kayıtlıysa her bir ortak kendi payı oranında vergi ödemekle yükümlüdür.

Emlak Vergisi Nasıl Hesaplanır?

Emlak vergisi hesaplaması belli başlı sayısal değişkenlere bağlı. Emlak vergisi oranları, büyükşehirde yer alan ve dışında kalan olmak üzere ikiye ayrılıyor. Meskenler büyükşehir kapsamındaysa binde 2, değilse 1 vergiye tabi tutuluyor. Diğer binalar yine büyükşehir içinde binde 4, değilse 2 olarak değerlendiriliyor. Araziler ise büyükşehirde binde 2, kent dışında ise 1000’de 1 oran olarak ele alınıyor. Son olarak arsaların büyükşehir içinde kalanları binde 6 oranında değerlendirilirken kente uzak topraklar binde 3 vergiye tabi. Tüm bu oranlar, 1970 yılında düzenlenen Emlak Vergisi Kanunu’nun 8’inci ve 18’inci bentleri ile düzenleniyor.

Emlak gelir vergisi hesaplama ve sorgulama ile potansiyel borç oranını öğrendikten sonra e-Devlet emlak vergisi sayfasından vergi borçlarını kontrol ederek ödemeni gerçekleştirebilirsin.  

Emlak Vergisi İndirimleri ve Muafiyetleri Nelerdir?

Emlak vergisi muafiyeti kapsamında olan bazı topluluklar mevcut. İşsiz, emekli, dul, ev hanımı, şehit yakını ve gazi kişilerin söz konusu vergiyi ödeme sorumluluğu bulunmuyor. Taşınmazların vergilendirilmesine ilişkin muafiyet kapsamında değerlendirilen diğer şartlar ve bazı kritik koşullar ise şunlar:

• Gayrimenkulün brüt yüzölçümünün 200 metrekare alandan daha küçük olması
• Kişinin kendi adına kayıtlı başka bir gayrimenkul mülkünün bulunmaması
• Muafiyet için başvuru yapılacak konutun yazlık ev olmaması. Şayet konutta her mevsim oturuluyorsa bunun ibrazının yapılması
• Emekli kişilerin bu statülerini Türkiye Cumhuriyeti’nde almış olmaları. Emekli emlak vergisi muafiyeti sadece ülke içinde geçerli.

Bu koşullardan birinin varlığı, söz konusu vergiden muaf olmayı beraberinde getirebilir. Eğer bu durumlardan herhangi biri sana uyuyorsa o zaman muafiyetten faydalanmak için gerekli kurumlar ile görüşebilirsin.

Emlak Vergisi Ödemelerinde Gecikme Cezaları ve Faizler

Emlak vergisi ödemelerinde gecikme yaşanması durumunda, mükellefler gecikme zammı ve faizi ödemekle yükümlüdür. 21 Mayıs 2024 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, gecikme zammı ve gecikme faizi oranı aylık %4,5 olarak belirlenmiş durumda. Bir örnek vermek gerekirse, 10.000 TL tutarında vergi borcunun 2 ay gecikmeli ödendiğini varsayalım. Bu durumda %4,5 gecikme zammı faizi 900 TL olur. Bu doğrultuda toplam ödenecek tutar 10.900 TL olarak belirlenir. İlaveten vergi borcunun tecil edilmesi durumunda da faiz uygulaması geçerli. Erteleme sonucunda yıllık %48 oranında tecil faizi uygulanır.

Emlak Vergisi Ödemesi için Gerekli Belgeler Nelerdir?

Ödeme için gerekli belgeler, işlemin yapılacağı yere (belediye, e-devlet, vergi dairesi) göre değişiklik göstermekle birlikte genel olarak şu şekilde:

• Tapu fotokopisi (taşınmazın size ait olduğunu gösteren belge)
• Kimlik belgesi (nüfus cüzdanı, ehliyet veya pasaport)
• Vergi kimlik numarası
• İkametgâh belgesi veya adres bilgileri
• Beyanname

Bunlara ek olarak ilk defa ödeme yapılacaksa taşınmazın alındığı yıl belediyeye beyanname verilmesi zaruridir. Emlak vergisi sorgulaması yapmak için ise e-Devlet’e giriş yapıp arama bölümünü kullanmanız yeterli. Emlak vergisi borcu sorgulama işlemi ile bekleyen herhangi bir ödeme olup olmadığını kolayca görebilirsin. Resmî web sitesinin arama bölümünden ‘Vergi Borcu Sorgulama ve Ödeme’ sayfası üzerinden gerekli bilgileri edinebilirsin.