Dijitalleşmenin hayatımıza pek çok pratik çözüm sunduğu kesin. Ancak dijital dünya aynı zamanda tehlikeleri içinde barındıran bir yapıya sahip. Çünkü bankacılıktan alışverişe, sağlıktan eğitime her alan dijital dünyaya taşındığı için farklı dolandırıcılık türleri de ortaya çıktı. Artık dijital dünyada karşılaşabileceğimiz sanal dolandırıcılık tehdidi ile karşı karşıyayız. Peki, sanal dolandırıcılığa karşı önlem almak mümkün mü? Tabii ki mümkün. Bunun için ilk adım ise bilinçlenmek.
O halde şimdi, sanal dolandırıcılığa karşı bilinçlenme ve dijital dünyada karşılaşabileceğin dolandırıcılık türlerini öğrenme zamanı. Haydi gel, sanal dolandırıcılığı önlemek için ipuçlarını birlikte inceleyelim.
Sanal dolandırıcılığa karşı önlem almak için öncelikle dijitalleşme ile hayatımıza giren bu kavramı daha iyi tanımanda fayda var. Peki, nedir bu sanal dolandırıcılık?
Sanal dolandırıcılık, diğer isimleriyle e-dolandırıcılık veya internet dolandırıcılığı, dijital platformlarda gerçekleştirilen hileli ve aldatıcı faaliyetlerin tümünü kapsar. Yani sosyal medya platformlarından, bir internet sitesinden alışveriş yaparken ya da mail kutuna gelen bir e-postada bu dolandırıcılık faaliyetleri ile karşılaşabilirsin. Bu nedenle sanal dolandırıcılığın platformlara ve kurgulanan senaryoya göre farklı türleri mevcut diyebiliriz.
“Bu türler nelerdir?” diye merak ediyorsan genel olarak sanal dolandırıcılığı şu başlıklara ayırmak mümkün:
Şimdi, güvenliğini tehdit eden bu sanal dolandırıcılık türlerini daha yakından ele alalım.
Günlük hayatımızda insanlarla iletişim kurmak, yeni yerler keşfetmek ve gündemi takip etmek için sosyal medya araçlarını sıklıkla kullanıyoruz. 2023 We Are Social raporuna göre dünyanın %59.4’ü aktif sosyal medya kullanıcısı. Bu denli yoğun bir kullanım sonucunda da dolandırıcılığa açık bir alana dönüşmesi tabii ki kaçınılmaz.
Sosyal medya dolandırıcıları, anonim hesaplar kullanarak ya da tanınan kişilerin veya markaların hesaplarını taklit ederek kişileri dolandırabilir. Sahte kampanyalar veya ödüller sunarak kişileri, kişisel ve kredi kartı bilgilerini vermeye yönlendireceği gibi kişinin tanıdığı biri gibi taklit yaparak para göndermesini de sağlayabilir. Yani sosyal medya dolandırıcılığı; ödül, kampanya, tanıdık bir kişinin yardım istemesi ve bilinen bir markanın taklidi gibi çeşitli senaryolarla karşımıza çıkabilir.
Nelere dikkat etmeli?
Görev dolandırıcılığı, kişilere çeşitli görevleri yerine getirmeleri ile para kazanacağını vadeden bir sistemdir. Ön planda “Görevi yap, para kazan” söylemi olsa da arka planda maddi kayba sebep olur.
Nasıl işler?
Önlem:
İnternette çok uygun fiyata gördüğün ürünler sahte olabilir. Güvenilir olmayan platformlardan alışveriş yapmak, ürün yerine paranı kaybetmene neden olabilir.
Önlem:
Telefonla arayıp kendini polis, savcı, bankacı gibi tanıtan kişiler; kimlik veya kredi kartı bilgilerini ele geçirmeye çalışabilir.
Önlem:
Phishing; şifre, kredi kartı bilgisi gibi bilgileri çalmak amacıyla sahte web siteleri veya bağlantılar üzerinden yapılan dolandırıcılıktır.
Önlem:
https ve kilit ikonu).Dijitalleşmenin artıları olduğu kadar tehlikeleri de mevcut. Ancak bu ipuçları ile tehlikelere karşı önlem alabilirsin. Unutma ki önemli olan bu tehlikelerin bilincinde olmak ve gelişen teknoloji ile ortaya çıkan yeni tehditleri öğrenmektir.
Örneğin, yapay zekanın gelişmesiyle hayatımıza giren bir teknoloji olan deepfake aynı zamanda bir tehlikedir. Detaylı bilgi için Deepfake Nedir? yazısını okuyabilirsin.