Kredi Notu Nedir? Kredi Notu Yükseltme Rehberi

İçerikler

Finans & Girişimcilik

Kredi Notu Nedir? Kredi Notu Yükseltme Rehberi


Bankalar kredi ve kredi kartı gibi ürünlerini kullandırırken başvuru yapan kişinin finansal geçmişini dikkate alır. Finansal geçmişte yer alan veriler ise güncel kredi notunu gösterir. Yani kredi başvurunun onaylanması ya da reddedilmesi, kredi notuna bağlıdır. Her zaman yüksek tutman gereken kredi notu veya bir başka deyişle banka puanı nedir, nasıl hesaplanır, birlikte inceleyelim:

Banka Kredibilite Notu Nedir?


Kredi ya da kredibilite notundan önce “Kredibilite nedir?” sorusuna cevap vermek daha doğru olacaktır. Kredibilite, kredi yönünde güvenilirliği ve kredi alabilme potansiyelini ifade eden bir terimdir. Kredibilite notu ise senin kredi yönünden ne kadar güvenilir olduğunu gösteren bir ölçümdür. Bankalar kredi notuna göre kredi hesaplama işlemi yaptığı için ne kadar kredi alabileceğin de bu puana bağlıdır.

Kredi notu, senin geçmişteki finansal performansını gösterir. Bankalardan aldığın kredileri ve kredi kartı borçlarını nasıl bir düzenle ödediğin bu puanla anlaşılır. Düzenli bir ödeme alışkanlığın varsa ve borçlarını zamanında ödüyorsan puanın daha yüksek olur. Ödeme alışkanlığının yanında bankadaki paran da bu aşamada önemlidir. Mevcut borç ve bakiyen de kredibiliteni değiştirir.

Taşıt, ev ve ihtiyaç kredisi, kredi kartı ve benzeri bankacılık ürünlerine başvurduğunda kredibilite notuna bakılır. Eğer bir banka başvurunu reddettiyse kredi puanın düşük demektir. Finansal işlemlerde daha rahat olabilmek için puanını yüksek tutmaya çalışmalısın. Kredi puanının bankacılık dışında araç kiralama, senetli-taksitli ev eşyası alma gibi durumlarda da etkili olduğunu unutmamalısın.

Risk Raporu Nedir?

Kredi notu raporu ile banka risk raporu sıkça birbirine karıştırılır. Benzer verileri içeren bu raporlar arasında aslında bazı farklar vardır. Peki risk raporu nedir?

Risk raporunda bankalarda bulunan toplam mevduatın, borç durumun ve limit bilgilerin ile kredi kartı, kredi ve kredili mevduat hesaplarının genel durumu yer alır. Tüm bu bilgileri bir arada bulabileceğin bir rapordur. Bazı kurumların verdiği risk raporları kredili ürünlerinin açık ve kapalı olma durumunu, geçmişteki ödeme performansını, kredi notunu ve kredi notunun zaman içerisindeki değişimini de içerebilir.

Kredi Notunu Etkileyen Etkenler Nelerdir?

Kredi kullanmanda rol oynayan kredi notu, birçok farklı detaydan etkilenerek ortaya çıkar. Bankalarla olan en küçük ilişkin bile puanını etkileyen etkenler arasındadır. Sadece kredi ve kredi kartı ödemelerin değil, banka üzerinden yaptığın diğer ödemeler ve harcamalar da bu hesaplamada dikkate alınır.

Bankalar üzerinden yaptığın her işlem kayıt altına alınır. Bu kayıtlar ise geniş bir veri havuzu oluşturur. Söz konusu veriler TBB (Türkiye Bankalar Birliği) ve KKB (Kredi Kayıt Bürosu) tarafından kayıt altına alınır. Kaydedilen veriler ise kredi notunu doğrudan etkiler. Kayıt altına alınan ve kredi puanını etkileyen bankacılık hareketlerinden bazıları şöyledir:

 

       Kredi kartı ve kredi ödemeleri

       Limit ve borç bakiyeleri

       Kredili ürün kullanımları

       Hesaplarda bulunan mevduatlar

       Yasal takibe düşen borçlar

Kredibilite Notu Nasıl Hesaplanır?


Kredibilite notun hesaplanırken TBB ve KKB tarafından toplanan verilerden faydalanılır. Fakat bu verilerin her biri, puanına aynı oranda etki etmez. Her bir işlemin etki oranı farklıdır. Dolayısıyla notun için bu detaya da dikkat etmelisin. Buna göre kredi notu nasıl hesaplanır?

Kredili Ürünlerde Ödeme Alışkanlıkları (%45)

Kredi notunu en çok etkileyen faktör, kredili ürünlerdeki ödeme alışkanlığındır. Kredili ürünlerin ödemelerini son ödeme tarihi geçmeden ödemen hâlinde puanın yükselir. Düzenli ve zamanında yapılan ödemeler, kredi puanının %45’ini oluşturur. Kredi kartları, çeşitli krediler ve kredili mevduat hesapları, kredili ürünlere örnek olarak gösterilebilir.

Mevcut Borç ve Hesap Durumu (%32)

Kredi notunun %32’sini borçların ve bakiyelerin oluşturur. Bankalardaki mevcut limitlerin bu hesaplamada oldukça önemlidir. Bankalar nezdindeki müşteri limitin ne kadar yüksek olursa kredi puanın da o kadar olumlu etkilenir.

Hesaplamada teminatlı ve teminatsız borç bakiyelerin de dikkate alınır. Ayrıca sadece açık olan değil, kapanmış kredilerin de hesaplamaya dahil edilir. Geçmişteki kredilerin nasıl kapandığı bu noktada puan üzerinde etkili olur. Gecikmiş, yapılandırılmış ya da yasal takibe düşmüş krediler kapanmış olsa bile not hesabında olumsuz etki yaratabilir.

Kredi Kullanma Sıklığı (%18)

Bankalardan her kredi çektiğinde kredi notun yükselir. Elbette bunun için kredi taksitlerini zamanında ödeyip borcunu kapatman gerekir. Bu nedenle düzenli bir şekilde kredi çekip ödemesini yapanların kredibilite notu, az kredi kullanan ya da hiç kredi kullanmayanlara göre daha yüksek olur. Kredi çekme sıklığı, kredi notunun %18’ini oluşturur.

Yeni Kredili Ürün Açılışları (%5)

Yeni bir kredili ürün açılışında puanın, olumsuz yönde etkilenir. Bunun sebebi, henüz ödeme performansının belli olmamasıdır. Düzenli ödeme yapmaya başladığın andan itibaren bu etki olumluya döner. Dolayısıyla kısa süre içerisinde birden fazla kredili ürün açılışı her zaman mümkün olmayabilir. Yeni bir kredili ürüne başvurmadan önce bir süre beklemen gerekebilir.

Kredi Notu Kaç Olmalı?

Kredi notu 0 ila 1900 arasında değişir. Puanın ne kadar yüksekse finansal açıdan güvenilirliğin de o kadar yüksektir. 1900 puana ulaşmak her zaman mümkün olmayabilir. Daha önce notu etkileyen finansal işlemlerden hiçbirini yapmayan kişilere ise 0 puan verilir.

0 puanlı kişilerin ödeme performansı ve alışkanlığı belli olmadığı için risk durumunu anlamak zordur. 0 puanlı kişilerin kredi çekebilmesi bankalara bağlıdır. Peki kredi notu kaç olmalı, kredi çekebilmek için en az kaç puan gerekli?

Kredi Notu Aralıkları ve Risk Grupları:

Puan AralığıRisk Durumu
1700 - 1900
Çok İyi
1500 - 1699
İyi
1100 - 1499
Az
700 - 1099
Orta
0 - 699
Çok

Tabloya göre kredili ürün kullanabilmek için en az 1500 puana ihtiyaç vardır. Kredi puanın 1500 ve üzerinde olursa kredi başvuruların kısa süre içinde onaylanır. Fakat başvurunun onaylanması konusundaki son karar bankanındır. Bankalar genellikle az riskli gruba da düşük limitli kredili ürünler sunar.

Kredi Notunu Yükseltmek İçin Ne Yapılmaldır?


Kredi notunu etkileyen bankacılık işlemlerine dikkat ederek puanını rahatlıkla yükseltebilirsin. Kredi notunu oluşturan bazı veriler günlük, bazıları ise aylık dönemlerle güncellenir. Eğer puanın çok düşükse iyi bir seviyeye ulaşması zaman alır. Bu zamanı mümkün olduğunca kısaltabilmek için birkaç teknik uygulayabilirsin.

Borçları Zamanında Ödemek

Kredi puanı yükseltmenin ilk kuralı düzenli ödeme alışkanlığına sahip olmaktır. Düzenli ödemelerle notuna olumlu katkılar yapabilirsin. Bankalara olan borçların için ödemelerini zamanında yapmalısın. Son ödeme tarihinin geçmesi notunu ciddi oranda düşürebilir.

Borcunu uzun süre ödemez ve yasal takibe düşersen puanın en düşük seviyeye geriler. Bu durumu düzeltmek ise yıllar sürer. Dolayısıyla ödeme tarihlerini 1 gün bile aksatmamalısın.

Kredi Kartıyla Harcama Yapmak

Kredi kartları, not hesaplamasında önemli etkisi olan bir araçtır. Bu nedenle nakit para kullanmak yerine kredi kartını tercih etmelisin. Giyim, market, akaryakıt ve benzeri rutin alışverişlerini kredi kartınla yapmalısın. Sonrasında da kredi kartı borcunu zamanında ödemelisin. Kredi kartındaki bu hareketlilik puanını olumlu etkileyebilir.

Otomatik Ödeme Talimatı Vermek

Kredi puanı yükseltme tekniklerinden biri de otomatik ödeme talimatı vermektir. Otomatik ödeme talimatı vermek de kredi kartını aktif kullanmanı sağlar. Ayrıca bu talimat ile bankaya, belirli bir süre boyunca kredi kartını kullanacağının sözünü de vermiş olursun.

Kredili Mevduat Hesabı Kullanmak

Kredili mevduat hesabı kullanmak da kredi notu yükseltme teknikleri arasında gösterilebilir. Her bankanın farklı bir isimle sunduğu kredili mevduat hesabı, hesabının eksiye düşmesi durumudur. Vadesiz hesabın için tanımlanan belirli bir kredi limiti varsa nakit ihtiyaçlarında bunu kullanabilirsin. Kullandığın kredili kısmın ödemesini, belirlenen tarihten önce yapmayı da unutmamalısın.

Nakit İhtiyaçlarını Kredi ile Karşılamak

Herhangi bir nedenle nakde ihtiyacın olursa bu ihtiyacını kredi çekerek karşılayabilirsin. Puanın çok düşük limitleri karşılıyor olsa bile kredi çekip sonrasında taksitleri zamanında ödeyerek puanına katkıda bulunabilirsin. Bu yöntem sayesinde kredi kullanım sıklığın artar ve kredi puanın yükselir.

N Kolay banka kartı ile kart kullanım ücreti ödemeden tüm ATM’lerden ücretsiz nakit çekebilir, online ya da fiziksel mağazalardan alışveriş yapabilir ve bu süreçte kredi notunu da yükseltebilirsin.